အီဂ်စ္သမၼတေဟာင္းမူဘာရက္ (၉၁ႏွစ္) ကြယ္လြန္

၂၀၁၁ ဇန္နဝါရီလ ၂၅ ရက္ေန႔ အာဏါစြန႔္ၿပီးေနာက္ပိုင္း တစ္စတစ္စ က်န္းမာေရး ဆိုး႐ြားတဲ့ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ စတုတၳေျမာက္ သမၼတေဟာင္းမူဘာရက္ က စစ္ေဆး႐ုံမွာ ၆ ႏွစ္ေက်ာ္ တက္ေရာက္ ကုသၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၅ရက္ေန႔မွာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါတယ္။

၁၉၈၁ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အထိ ဆယ္စုႏွစ္ ၃စုေက်ာ္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္လာသူႀကီးက ဆႏၵျပသူေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက အီဂ်စ္ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။

သူ႔ကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားခဲ့သူေတြက ေနာက္ဆုံးေတာ့ အႏိုင္ရခဲ့ၿပီး ေ႐ြးေကာက္ပြဲ တစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီလႈပ္ရွား ႐ုန္းကန္မႈကို အာရပ္ေႏြဦးေတာ္လွန္ေရးလို႔ အမည္ တြင္ခဲ့ပါတယ္။

မူဆလင္ ညီအကိုမ်ားအဖြဲ႕က ေမာ္စီက အီဂ်စ္မွာ အာဏါရလာၿပီး ေနာက္မွာေတာ့ ႐ုန႔္ရင့္ ၾကမ္းတမ္းမႈေတြ ျပည့္ႏွပ္လာလို႔ ၂၀၁၃ မွာ အီဂ်စ္အာဏါသိမ္းမႈ တစ္ခု ေပၚေပါက္လာၿပီး အီဂ်စ္စစ္ေခါင္းေဆာင္ စီစီက အစိုးရဖြ႕ဲၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။

စီစီက ေ႐ြးေကာက္ပြဲလုပ္ၿပီး အာဏါရလာေတာ့ က်န္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ႏွိပ္ကြက္ လိုက္ပါေတာ့တယ္။ အဲ့ဒါေတြက မူဘာရက္ အာဏါစြန႔္ၿပီးေနာက္ပိုင္း အီဂ်စ္ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပ်က္သြားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြပါ။

လူေတြ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ေသေၾက ၾက၊ အဖမ္းဆီးခံရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို ေက်ာခိုင္ၿပီး စစ္ေဆး႐ုံေပၚမွာ ေဝဒနာ သည္းထန္စြာ ခံစားေန ရပါတယ္။

၁၉၈၁ခုႏွစ္တုန္းက သမၼတ အန္ဝါဆာဒက္ကို လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အာဏါကို လုယူခဲ့သူ မူဘာရက္ကို ၂၀၁၇မွာ ၎ကိစၥ အတြက္ တရား႐ုံးမွာ အစစ္ေဆး ခံရပါတယ္။ ေဆးကုသေနရင္နဲ႔ တရား႐ုံးမွာ အမႈရင္ဆိုင္ခဲ့ရတာပါ။

အီဂ်စ္ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသူ ဟယ္ယာ ကေတာ့ “မူဘာရက္က အခုမွ ေသတာမဟုတ္ပါဘူး။ သူက ၂၀၁၁ ကတည္းက ေသသြားခဲ့တာပါ။ တိုင္းျပည္ကို အာဏါရွင္ တစ္ေယာက္လို စိတ္ႀကိဳက္ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီးမွေတာ့ အာဏါက ဆင္းေပးလိုက္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ အကုန္ဆုံးရႈံးသြား တာပါ။

အဲ့ဒိကတည္းက သူေသသြားခဲ့တာပါ” လို႔ ဆိုပါတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားစြာနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ သမၼတေဟာင္းကို ေထာင္ဒဏ္ တစ္သက္ အျပစ္ဒဏ္ ေပးခဲ့ပါတယ္။

ေမာင္ယႆ REF: euronews
Photo; global mail

Unicode

အီဂျစ်သမ္မတဟောင်းမူဘာရက် (၉၁နှစ်) ကွယ်လွန်

၂၀၁၁ ဇန်နဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့ အာဏါစွန့်ပြီးနောက်ပိုင်း တစ်စတစ်စ ကျန်းမာရေး ဆိုးရွားတဲ့ အီဂျစ်နိုင်ငံ စတုတ္ထမြောက် သမ္မတဟောင်းမူဘာရက် က စစ်ဆေးရုံမှာ ၆ နှစ်ကျော် တက်ရောက် ကုသပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅ရက်နေ့မှာ ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါတယ်။

၁၉၈၁ ခုနှစ်ကနေ ၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ ဆယ်စုနှစ် ၃စုကျော် အီဂျစ်နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်လာသူကြီးက ဆန္ဒပြသူတွေကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သူ တစ်ဦးဖြစ်သူ ဖြစ်ပါတယ်။ သူက အီဂျစ်နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်နိုင်ဖို့အတွက် နည်းမျိုးစုံနဲ့ ဖိနှိပ် ချုပ်ချယ်ခဲ့ပါတယ်။

သူ့ကို ဖြုတ်ချနိုင်ဖို့အတွက် ကြိုးစားခဲ့သူတွေက နောက်ဆုံးတော့ အနိုင်ရခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ရပ် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီလှုပ်ရှား ရုန်းကန်မှုကို အာရပ်နွေဦးတော်လှန်ရေးလို့ အမည် တွင်ခဲ့ပါတယ်။

မူဆလင် ညီအကိုများအဖွဲ့က မော်စီက အီဂျစ်မှာ အာဏါရလာပြီး နောက်မှာတော့ ရုန့်ရင့် ကြမ်းတမ်းမှုတွေ ပြည့်နှပ်လာလို့ ၂၀၁၃ မှာ အီဂျစ်အာဏါသိမ်းမှု တစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာပြီး အီဂျစ်စစ်ခေါင်းဆောင် စီစီက အစိုးရဖွ့ဲပြီး အုပ်ချုပ်ခဲ့ပါတယ်။

စီစီက ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပြီး အာဏါရလာတော့ ကျန်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို နှိပ်ကွက် လိုက်ပါတော့တယ်။ အဲ့ဒါတွေက မူဘာရက် အာဏါစွန့်ပြီးနောက်ပိုင်း အီဂျစ်နိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပျက်သွားတဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေပါ။

လူတွေ ထောင်ပေါင်း များစွာ သေကြေ ကြ၊ အဖမ်းဆီးခံရတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေကို ကျောခိုင်ပြီး စစ်ဆေးရုံပေါ်မှာ ဝေဒနာ သည်းထန်စွာ ခံစားနေ ရပါတယ်။

၁၉၈၁ခုနှစ်တုန်းက သမ္မတ အန်ဝါဆာဒက်ကို လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ပြီး နိုင်ငံတော်အာဏါကို လုယူခဲ့သူ မူဘာရက်ကို ၂၀၁၇မှာ ၎င်းကိစ္စ အတွက် တရားရုံးမှာ အစစ်ဆေး ခံရပါတယ်။ ဆေးကုသနေရင်နဲ့ တရားရုံးမှာ အမှုရင်ဆိုင်ခဲ့ရတာပါ။

အီဂျစ်နိုင်ငံရေးလေ့လာသူ ဟယ်ယာ ကတော့ “မူဘာရက်က အခုမှ သေတာမဟုတ်ပါဘူး။ သူက ၂၀၁၁ ကတည်းက သေသွားခဲ့တာပါ။ တိုင်းပြည်ကို အာဏါရှင် တစ်ယောက်လို စိတ်ကြိုက် အုပ်ချုပ်ပြီးမှတော့ အာဏါက ဆင်းပေးလိုက်ရတဲ့ အချိန်မှာ အကုန်ဆုံးရှုံးသွား တာပါ။

အဲ့ဒိကတည်းက သူသေသွားခဲ့တာပါ” လို့ ဆိုပါတယ်။ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများစွာနဲ့ ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြသူတွေကို သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့ သမ္မတဟောင်းကို ထောင်ဒဏ် တစ်သက် အပြစ်ဒဏ် ပေးခဲ့ပါတယ်။

မောင်ယဿ REF: euronews
Photo; global mail